Lazca

Lazca saat / Lazca günün dilimleri

Lazca saat sormak
Çok insan tarafından sorulan bu sorunun yanıtı sanıldığının aksine çok ta zor değil.
Biz bu yazıda saatin nasıl sorulduğunu incelemeyeceğiz. Bilaks Türkçeden Lazcaya çevirmeden Lazcada kullanıldığını  düşündüğümüz şekli ile nakletmeye çalışacağız.

Bilindiği üzere türkçede kullanılan saat sorma klasik olarak ‘saat kaç?’ tır.
Lazcaya çevirdiğinizde aynı anlamı nak’un diyerek elde etseniz de klasik zaman sorma Lazcada ayrı olduğunu düşünüyorum.

Saat nedir? Saâ yada saâh Arapça köklü bir kelime. Türkçede de kullanılıyor
Saâ yada saâh yada cümlede kullandığımızda geçerken saat.. okunur. Genelde bu kelimenin sonunta Arapçada kapalı T yada kapalı H denilen harf ile yazılır. Bu kelimenin sonundaki h harfi üzerinde durulduğunuda h sesi, Geçildiğinde ise T sesi ile okunur.
Bunu niçin anlattım?  Saat Arapçada zaman demek. Örnek. zuhruf suresi 85. Ayette kıyamet zamanını sorunlara  bu ayeti kerime ile açıklık getiriyor. İnnellahe indehu ilmussaah onun zamanın Allah bilir. Onun ilmi kendi katındadır. Anlamını vermek yanlış olmayacağını düşünüyorum. Tabii bunu ilahiyatçılar daha iyi bilir. Ben hem dini eğitimimden hem de Suudi Arabistan’da araplar  içinde olduğumdan yazıyorum.

Lazcada saat/Zaman
Lazcada zamana ORA derler. Benim hatırladığım saat kelimesi dilimize çok yaygın olmadığı zamanlarda saat yada günün hangi diliminde olduğunu sorduklarnda "mu oran?”  derlerdi.  Saat kelimesi benim bulunduğum bölgede sonradan dilimize girdi. Enazından zamanı sorarlarken bu kelime yerine mu aran derlerdi.  Kırsal bölgelerde yaşayan, şehir hayatından uzak olan lazarın işe geç kalmak, otobüs kaçırmak gibi bir durumları olmadığından zaman dilimleri  Türkçede saat denilen günün dilimleri çok ta önemli değildi. Daha çok bağ/bahçede çalışanların sabah olması, öğle, ikindi, akşam ve yatma vakitleri gibi dilimler daha önemli idi.  Hatta bunun için güneşe bakmaları yetiyor idi.
Günümüzde ise yukarıda bahsettiğimiz günün dilimleri daha da önem kazandı ve Lazcada çok kullanılmayan terimler girmeye başladı. Bunlar saat, dakika,saniye vs…

Saatin kaç olduğunu sormak (bizce) Türkçe ile aynı olmasını beklemek doğru değil

Lazca                         Türkçe              Arapça

Mu oran?                  Saat kaç             Kem Saâh? Kasıt zaman

Farklı bölgelerde farklı kelimeler olabilir.

Türkçede kullanılan geçiyor, var, çeyrek, gibi ifadeler Lazcada kalıplaşmamıştır. Sonradan dile eklenmiş ya da  çokça kullanılan Türkçe kelimelere Lazca yenik düşmüştür. Her yeni terimi lazcaya uyarlayarak eklemek ne kadar doğru orası da tartışılır.  Çeyrek kelimesinin Lazcası da yoktur. Bu dilin eksikliği değildir.  Her ne kadar var olduğu yazılsa da bunu kullanan bir lazın geçmişte olduğu yazılamamıştır. Her dilde her kelimenin karşılığı var demek yanlıştır.
Kelimeler türetilirken mensup olduğu dilin sahipleri olan Lazlar ile paylaşılması, Bilgi verilmesi ve fikir alınması daha da uygun olacağı kanısındayım

www.lazca.org
Ramazan Kosanoğlu
ramox@hotmail.com

not: Siztedeki yazıların tümünü ya da her hangi bir yazıyı, site ve yazar adlarını  kaynak  göstererek yasal sitelerde ve  ticari olmayan yerlerde yayınlayabilirsiniz.

.

 

Emojiye tıkla - Yorum yap - Paylaş
Bu içeriği Sosyal Ortamda Paylaş

Bu haberi okuyanlar aşağıdakileri de okudu



ŞURİMŞİME NE DEMEK? LAZCA ŞURİMŞİNE NE ANLAMA GELİYOR?
Ne Demek
ŞURİMŞİME NE DEMEK? LAZCA ŞURİMŞİNE NE ANLAMA GELİYOR?

Şurimşine ne demek? Mütemadiyen sorulan Lazcada şurimşine nedir?, Şurimşine ne anlama geliyor?, Şurimşine nin Türkçesi nedir? Lazcanın doğu diyalektinde kullanılan şurimşine

Lazca da "içkimi, çkimi, şkimi ne demek? Anlamı ne?
Ne Demek
Lazca da "içkimi, çkimi, şkimi ne demek? Anlamı ne?

Lazca da "içkimi, çkimi, şkimi ne demek? Anlamı ne?

Birkaç Lazca Kelime ve Anlamları. "esk'iri" "osuri" "oxrasure" "oxrask'iri" esk'iri ebereşk'imi
Yazarlar
Birkaç Lazca Kelime ve Anlamları. "esk'iri" "osuri" "oxrasure" "oxrask'iri" esk'iri ebereşk'imi

"esk'iri" "osuri" "oxrasure" "oxrask'iri" esk'iri ebereşk'imi

Lazlar Nasıl rica Ve  Teşekkür ederler?
Lazca
Lazlar Nasıl rica Ve Teşekkür ederler?

Lazlar Nasıl Teşekkür ederler? Genel anlamda Ülkemizde bir iyilik yada sevdiğimiz bir jest ile karşılaştığımızda Türkçe konuşuyor isek "teşekkür ederim" deriz. Teşekkür kelimesi

LAZCADAKİ MTUTASTE VE ÇONA KELİMELERİ ÜZERİNE
Ramazan Kosanoğlu ǨLEMURİŞİ
LAZCADAKİ MTUTASTE VE ÇONA KELİMELERİ ÜZERİNE

Bu günlerde tatlı bir telaşımız var. Uzun zamandır Laz dili ve kültürü konularında üretemediğimizi konuşurken bir şeyler yapmak gerektiğini konuşuyorduk ki akşam kayınvalidemin

Gişiş yap yada ücretsiz üye ol

İçerik Takvimi

İlginizi Çekebilir

img
PAZAR'IN GERÇEK TARİHİ
4-04-2018, 21:12
img
Çay Biçme Makinesi inceleme
25-09-2018, 21:34
Rize nöbetçi eczaneleri
HANGİ BELEDİYEYİ DAHA BAŞARILI BULUYORSUNUZ?