Eskiden kukla,karagöz,ortaoyunu ve günümüzde de T.V ve radyo ve filmlerdeki Laz tiplemesi ağzı kalabalık, karşısındakine konuşma fırsatı vermeyen bir tiplemedir. Laz bu özelliğinden hiç vazgeçmez ,vazgeçirilemez ve hep insanları güldürür.Ona insanların gülümsemesinin gerçek nedeni sadece ağzı kalabalık oluşu mudur? Hayır. Ancak rolü bellidir. Kendini bilmez ve aynı zamanda zayıf durumdadır. Bunun sonucunda da alay konusu olup aşağılanması kaçınılmazdır.
Bu tür tiplemelerde Lazın kendisine gülünmesini sağlayan nedir? Acelecilik ve gevezelik gibi belirli kalıplaşmış davranışlarımı?Kıza,kiz,amcaya emice diyerek genellikle a’dan sonra u,ı ‘dan sonra u getirmesi yada ö,ı,ü gibi harfleri doğru telaffuz edememesimi.
Lazların insanların kendisine güldürdüğü ne şivesidir, ne acele konuşması ne de hareketleridir, laza insanların gülmesinin nedeni tiplemede kendisine yüklenen’’ aklı kıtlıktır’’. Ona yüklenen ondan istenen aklı kıt bir tutum sergilemesidir. ‘’Zayıf durumdaki kendini bilmeyen’’ tiplendirilmesiyle komik duruma düşürülmektir. Çünkü Lazın kendi istemlerini kullanma gücü yoktur. Bu anlayış eskiden böyleydi- ne yazık ki biraz da Lazların bu konudaki gönüllü katkılarıyla -günümüzde de devam etmektedir.Aptal,aklı kıt , beceriksiz ve saf Laz anlayışı ve tiplemesi.
İşte insanlarımızın gözündeki laz tiplemeleri
Karadeniz'deki ayakkabıların içinde ne yazıyormuş ? Önce parmaklar
Karadeniz'deki kola şişelerinin altında ne yazıyormuş ? Diğer taraftan açınız .
Laz yolda senet bulmuş, ne yapmış ? Gitmiş ödemiş
Laz bu sefer yolda yüklü bir senet bulmuş, ne yapmış ? Yurtdışına kaçmış...
Beş Laz bir ineği nasıl sağar ?
Biri ineğin memesini tutar, diğer dördü ineği yukarı aşağı indirir ve kaldırırlar.
Laz duş yaptıktan sonra ne yapar ? Islak elbiselerini çıkarır.
Laz yürüyen merdivendeyken elektrikler kesilmiş, Laz iki saat mahsur kalmış.
Lazlar ağaç dikiyorlarmış. Başlarındaki görevli ise Lazlara : Yeşiller yukarı, yeşiller yukarı !
Laz işçilere neden en fazla on dakika mola verdirirler ? Daha uzun mola verirlerse ne iş yaptıklarını unuturlar.
Yararlanılan Kaynak
Dil-Tarih-Kültür-Gelenekleriyle LAZLAR. Ali İhsan Aksamaz
www.lazca.org